YESIL BAHADIR

arastirma 1

BAHADIR KÖYÜ ARAŞTIRMASI Bölüm 1 TÜRKİYE KIRSAL YERLEŞİM COĞRAFYASI BANAZ-BAHADIR KÖYÜ (UŞAK) DANIŞMAN YRD. DOÇ.DR. GÖZDE EMEKLİ HAZIRLAYAN ADİL ERTUĞRUL 4941 UŞAK 2005 EGE ÜNİVERSİTESİ, EDEBİYAT FAKÜLTESİ, COĞRAFYA BÖLÜMÜ GİRİŞ Uşak, Ege bölgesi ile İç batı Anadolu bölgesinin birbirlerinden ayrıldığı iç batı Anadolu eşiğinin batı kenarında bulunmaktadır. Matematik konumu itibariyle,38° 12' N–39° 12' N enlemleri ve 28° 48' E–29°57' E boylamları arasında bulunan ilin kuzeyinde Kütahya, doğusunda Afyon, Güneyinde Denizli ve batısında da Manisa ili yer almaktadır. Banaz, Eşme, Karahallı, Sivaslı ve Ulubey olmak üzere beş ilçesi bulunan Uşak ili,5341 km² lik yüzölçümüne sahiptir ve ülke yüzölçümünün % 0,7 lik kısmını oluşturmaktadır. Murat dağı, Bulkaz dağı ve Ahır dağı ilin kuzey, kuzeydoğu ve doğudaki doğal sınırlarını oluştururlar. Söz konusu dağlar, Uşak topraklarını Kütahya ve Afyon illerinden ayırırlar. İl topraklarının batısı, Gediz vadisi ile Ege bölümüne açılır. BANAZ: Uşak ilinin en büyük ilçesi konumunda olan Banaz, Uşak-Ankara yolu üzerinde ve il merkezine 33 km mesafededir. Kuzeyde Kütahya’nın Gediz ve Altıntaş, doğuda Afyon’un Sandıklı ve Sincanlı, güneyde Sandıklı ve Sivaslı, batıda merkez ve Gediz ilçeleri ile çevrilidir. Denizden yüksekliği 914 m olan ilçenin yüzölçümü 1063 km² dir. BAHADIR KÖYÜ KIRSAL YERLEŞMESİ: Bahadır köyü kırsal yerleşmesi 6000 dönümlük arazi üzerine kurulmuştur. Köy, Banaz ilçesine bağlıdır ve ilçe merkezine olan uzaklığı 13 km’dir. Uşak merkeze olan uzaklığı ise 46 km’dir. Köye en yakın demir yolu ilçe merkezinden geçen tren yoludur ve en yakın hava limanı ise 40 km uzaklıktaki Uşak Havaalanı’dır. Kırsal yerleşme doğu-batı doğrultusunda uzanmaktadır. Yerleşmenin güney kısmından çay geçmektedir ve köy bu çayın kuzey yamacında kurulmuştur, bunun için bir yamaç köyü olarak nitelendirilebilir. TARİHÇESİ Anadolu’nun Türkleşmesi sonucunda yapılan iskân politikalarıyla batı Anadolu ya doğudan gelen aileler yerleştirilmeye başlanmıştır. Araştırma yaptığımız kırsal yerleşmenin kurucuları da Erzurum yakınlarından gelmiş, göçebe hayatı süren Yörüklerdir. Köyün kurulduğu alana ilk olarak dört aile gelmiştir. Gelen aileler anlaşmazlık sonucu dağılmışlar ve iki aile köyün yakınındaki yaylaya, diğer iki aile ise köye uzak başka yaylaya gitmiştir. Köyün yakınındaki aile kışın yerleşmenin ilk kurulduğu alana gelip yerleşmişlerdir. Köyün kurulduğu ilk yerleşim yeri, şimdiki yerleşim yerinin batısında, çayın hemen kıyısında kurulmuştur. Köydekiler oraya halen eski köy demektedirler. Köye yerleşen ailelerin nüfusu zamanla artmıştır ve çevreninde ormanlık olmasından dolayı toraklar yetersiz gelmektedir ve anlaşmazlıklar çıkmaktadır. Anlatılan efsaneye göre, aile reisi oğullarına demiş ki: ‘Evlatlarım bu topraklar size yetersiz gelmektedir aranızda güreş tutun ve kazanan burada kalır, yenilen başka yere gider.’ Oğullarda iki tane mert, delikanlıymış ve Bahadır kelimesi de buradan gelmektedir. Güreş kazanan oğul, köyün ilk kurulduğu alanda kalmış, diğeri ise köyün şimdiki yerleşim yerine gitmiştir. Köyün ilk kurulduğu yerleşim yerinin çevresinde gelişmemesinin nedeni olarak, çayın hemen kenarında kurulmuş olması ve taşkınlar sonucu yerleşim yerinin sular altında kalması gösterilebilir. Doğuda çayın kuzey yamacındaki yerleşme yerine ilerleyen yıllarda Ankara, Konya ve doğunun çeşitli illerinden aileler gelip yerleşmişlerdir. Köyün gelişimi, köy meydanında bulunan caminin etrafında dairesel olarak devam etmiştir. FİZİKİ COĞRAFYA KOŞULLARI İKLİM: Kırsal yerleşim Ege bölgesi ile İç Anadolu bölgeleri arasında yer almasından dolayı geçiş özelliği gösteren bir iklim tipi görülmektedir. Ege bölgesine göre daha sert, İç Anadolu’ya göre daha yumuşak bir iklim tipi karşımıza çıkmaktadır. Yörede Akdeniz ikliminin karasal etkilere uğramış olduğu görülmektedir. Sözü geçen etkiler yükselti ve denizden uzaklığa göre artar; sonunda yazların daha az sıcak ve daha az sürekli, kışların ise Ege bölümden daha soğuk olduğu görülür.